Echolalia to zaburzenie mowy charakteryzujące się spontanicznym powtarzaniem jednego słowa lub frazy, które zostało usłyszane.
Echolalia najczęściej występuje u małych dzieci (2-3 rok życia) i często ustępuje samoistnie, w czasie dorastania gdy dziecko rozwija swoje umiejętności językowe. Może również być powiązana ze schorzeniami ze spektrum autyzmu, choć nie jest dla nich charakterystyczna.
Dzieci z echolalią mogą powtarzać pojedyncze słowo, słowa z usłyszanych zdań lub całe zdania, które usłyszały od innych osób, podczas oglądania filmu lub czytania książki. Podczas powtarzania słów mogą wydawać się być w „swoim świecie”.
Echolalia może być spowodowana różnymi schorzeniami, łącznie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD), uszkodzeniem mózgu i demencją.
Osoby z ASD, które wykazują echolalię, zazwyczaj próbują coś zakomunikować, ale brakuje im zdolności rozumienia podstawowej gramatyki i składni potrzebnych do bardziej zaawansowanych form komunikacji.
Osoby z urazami mózgu lub demencją mogą używać echolalii jako części trudności ze zrozumieniem tego, co mówią inni i odpowiednią reakcją. Większość osób z tymi schorzeniami powinna pracować z wyszkolonym profesjonalistą, takim jak logopeda, aby rozwinąć lepsze umiejętności komunikacyjne.
Chociaż nie ma specyficznego leczenia samej echolalii, terapia logopedyczna może pomóc osobom cierpiącym nauczyć się bardziej naturalnej interakcji z innymi poprzez rozpoznawanie wzorców językowych i doskonalenie ich umiejętności zarówno wysyłania, jak i odbierania wiadomości przy użyciu odpowiednich struktur językowych. Dodatkowo zapewnienie pozytywnego wzmocnienia, takiego jak pochwała, gdy osoba z powodzeniem komunikuje swoje potrzeby za pomocą języka, pomaga stworzyć zachętę do wypowiadania wypowiedzi nieecholalnych.
W niektórych przypadkach, gdy dzieci w znacznym stopniu angażują się w powtarzanie pewnych zwrotów bez żadnego znaczącego kontekstu, mając wystarczająco dużo czasu, w końcu nauczą się elastycznego używania tego zwrotu w różnych kontekstach, co pozwoli im skutecznie komunikować się bez polegania na powtarzaniu wcześniej usłyszanego dialogu tylko dlatego, że był znajomy do nich.
Rodzice u których dziecka pojawiła się echolalia powinni zrozumieć że jest ona jednym ze sposobów komunikacji, zanim dziecko nauczy się bardziej zaawansowanych reguł gramatycznych potrzebnych do prawidłowego wyrażania werbalnego w odpowiednich sytuacjach.